Κείμενο
Οι νέοι στον κόσμο των μεγάλων
Τελευταία όλο και διογκώνεται ένα κλίμα ανησυχίας ή και ηθικού πανικού, σχετικά με τις παρεκκλίνουσες ή εγκληματικές δραστηριότητες των νέων. Ανεξάρτητα, από την ηλικία, το μορφωτικό επίπεδο ή την κατηγορία παραβάσεων, στη νεανική αντικοινωνικότητα υπάρχει κάτι περισσότερο από μία πρόθεση και ένα αποτέλεσμα. Η συμβολική σύγκρουση με την κοινωνία των μεγάλων, η ανάγκη ένταξης σε «ομάδα», η οποία τους αποδέχεται, η αίσθηση του «χαμένου», η υιοθέτηση της βίας ως εκδήλωση εξουσίας, η φυγή και ο κίνδυνος, το παράξενο ντύσιμο, η ιδιόρρυθμη διάλεκτος, η πρόκληση, η καταστροφή των συμβόλων του καταναλωτισμού και η απόρριψη των στερεότυπων του καθωσπρεπισμού κ.ά. αποδεικνύουν ότι η νέα γενιά αισθάνεται παγιδευμένη σε «γραμμές» (ή σε «κουτάκια») των οποίων αγνοεί το νόημα και τους στόχους.
Οι νέοι μας «παίζουν τον άντρα», γιατί αυτό τους ζητάμε, «παίζουν τον σύγχρονο», γιατί έτσι δεν θα τους εξοστρακίσουμε και ορισμένες φορές «παίζουν με τη ζωή τους», γιατί συχνά τους κάνουμε να νιώθουν ότι ήδη έχουν χάσει τη ζωή. Οι νέοι μας, τα παιδιά μας, ζουν κάτω από το άγχος του τιμωρητικού συστήματος που εμείς χειριζόμαστε. Κι όμως, οι σημερινοί νέοι ούτε «κοιμούνται», για να βλέπουν όνειρα, ούτε εκστασιάζονται, για να βλέπουν οράματα. Αγωνιούν και αγωνίζονται, για να βρουν το δικό τους στίγμα σε μια κοινωνία της οποίας αποτελούν μέλη, αλλά και η οποία ταυτόχρονα τους αντιμετωπίζει ως «ξένους». Επειδή δε θέλουν να εντάξουν το μέλλον τους στις διαστάσεις του παρόντος, ενός παρόντος κατειλημμένου από τους ενήλικες, οι νέοι μας αντιστέκονται.
Μολονότι τους καταλογίζουμε ότι ενδιαφέρονται για τα 3Κ (Καριέρα - Κέρδος - Κατανάλωση) ή ότι λατρεύουν το σώμα, μυθοποιούν το χρήμα και διψούν για περιπέτεια, ξεχνάμε να επισημάνουμε ότι εμείς τους πιέζουμε και τους ωθούμε να κερδίζουν, χωρίς να τηρούν κανόνες, αλλά και να δέχονται ως επιτυχία κι ευτυχία ο,τιδήποτε εμείς τους προσφέρουμε ως τέτοιο.
Αντί, λοιπόν, να κρίνουμε και να κατακρίνουμε τη στάση των νέων απέναντι στη δική μας κοινωνία, ας ξανασκεφτούμε τη δική μας στάση απέναντι τους. Γιατί εμείς εγκλωβίζουμε και παγιδεύουμε το μέλλον των παιδιών μας μέσα σε ψευδο-συνταγές για το «καλό» τους, τις οποίες ούτε εμείς στο βάθος τις πιστεύουμε κι ούτε για το πραγματικό καλό τους μπορεί να λειτουργήσουν. Επομένως, αυτό που ίσως χρειαστεί
στους νέους είναι να μάθουν να διεκδικούν το δικαίωμα στη διαφορά, στη διαφωνία και στην ουτοπία και να μάθουν να μη θέλγονται από τις εύκαμπτες ιδεολογίες. Να γίνουν τόσο ελεύθεροι, τόσο ριζοσπάστες, τόσο ανθρώπινοι και τόσο υπεύθυνοι, όσο οι ίδιοι θέλουν κι όχι όσο οι δικές μας αρτηριοσκληρωτικές1 αντιλήψεις τους επιτρέπουν.
Γ. Πανούσης, εφ. Τα Νέα, 8.3.1994 (διασκευή)
ΘΕΜΑΤΑ
Α1. Ποια είναι, σύμφωνα με τον συγγραφέα, τα αίτια της εκδήλωσης αντικοινωνικής συμπεριφοράς από τους νέους στη σύγχρονη εποχή; (60-80 λέξεις)
(μονάδες 15)
Α2. Να δώσετε από έναν πλαγιότιτλο στη δεύτερη παράγραφο (Οι νέοι… αντιστέκονται) και στην τέταρτη παράγραφο (Αντί,… επιτρέπουν) του κειμένου.
(μονάδες 10)
Β1. «(Οι νέοι) αγωνιούν και αγωνίζονται [..] σε μια κοινωνία [..] η οποία τους αντιμετωπίζει ως «ξένους»
Να δημιουργήσετε μία παράγραφο 50-60 λέξεων στην οποία να χρησιμοποιήσετε την παραπάνω περίοδο λόγου του κειμένου.
(μονάδες 10)
Β2. Αφού επισημάνετε στο κείμενο τρία παραδείγματα μεταφορικής/συνυποδηλωτικής χρήσης της γλώσσας, να αιτιολογήσετε τη χρήση τους.
(μονάδες 15)