'Εκθεση -Κριτήριο Αξιολόγησης-Θέμα Παιδεία (Αρθογράφος Γαρεφαλάκη Έφη Φιλόλογος)

Άρθρο

«Κρίση και Παιδεία»

Ο παραγκωνισμός  και η υποβάθμιση της παιδείας  αποτελεί τελικά απόρροια της κρίσης  ή  μήπως είναι η εύκολη λύση να ταυτίζεται η κρίση του εκπαιδευτικού συστήματος  με την οικονομική κρίση που πλήττεται  η  χώρα μας;

      Η  Οικονομική κρίση πλήττει  την χώρα μας τα τελευταία χρόνια ,έχοντας  δημιουργήσει  αναμφισβήτητα, ουσιαστικά προβλήματα στην εύρυθμη και ομαλή λειτουργία της κοινωνίας  και κατ’ επέκταση στον πολιτισμό μας. Η οικονομία, η τεχνολογία, η παιδεία και οι ηθικές αξίες αποτελούν τα σπουδαιότερα στοιχεία του σύγχρονου πολιτισμού. Και  η παιδεία είναι το μαργαριτάρι διαμόρφωσης του πνευματικού και ψυχικού κόσμου του ανθρώπου.

      Δυστυχώς όμως η κρίση έχει εγκλωβίσει την κοινωνία μας και τον άνθρωπο μέσα σε ένα  κυκεώνα  αλλαγών ,γρήγορων αλλαγών όπου κανένας μας δεν μπορεί να αντιδράσει και να ανατρέψει τις καταστάσεις. Κανένας όμως  και  από τους κυβερνώντες, τους έχοντες της εξουσίας , που κρατάνε την τύχη της χώρας και την δική μας στα χέρια τους, δεν έχει την διάθεση να διαφυλάξει τον ακρογωνιαίο λίθο της κοινωνίας που είναι η Παιδεία. Το βόλεμα, και τα υπέρογκα ποσά που λαμβάνουν κάθε μήνα εις βάρος του ελληνικού λαού  έρχεται σε πρώτο πλάνο και σε δεύτερο πλάνο η δήθεν  βελτίωση  του εκπαιδευτικού συστήματος , με αλλαγές που είναι αδύνατον να εφαρμοστούν  με αερολογίες ,προτάσεις ούτε  καν σκεπτόμενες , μέσα σε ένα περιτύλιγμα πομπώδη λόγου, ασαφή  με σκοπό να εντυπωσιάσει. Ακούμε συχνά από τους έχοντες της εξουσίας  να αποδίδεται η  αλλοίωση του εκπαιδευτικού συστήματος  κατά κύριο λόγο  στην οικονομική κρίση και στην έλλειψη πόρων   ενώ στην πραγματικότητα η υποβάθμιση αυτή  ενυπάρχει χρόνια. Θα μπορούσαμε να το χαρακτηρίσουμε σαν ένα «απαρχαιωμένο»  σύστημα» το οποίο  δεν συνάδει με τις  εργασιακές ανάγκες της χώρας. Αναμφισβήτητα η  κρίση έχει εντείνει τα προβλήματα  καθώς η ελλιπής χρηματοδότηση  της παιδείας στερεί από τους μαθητές την σωστή και ολοκληρωμένη μόρφωση ενώ ταυτόχρονα αποτελεί εμπόδιο για τα όνειρα και τις φιλοδοξίες τους. Θα ήταν  όμως  εύλογο να αναρωτηθεί ο καθένας από εμάς  τι γινόταν όλες αυτές οι χρηματοδοτήσεις για την παιδεία, την μόρφωση  και τα πανεπιστήμια  όταν δεν υπήρχε η οικονομική κρίση. Η απάντηση χρίζει ιδιαίτερης ανάλυσης και δεν θα επεκταθώ σε αυτήν.

       Εκεί που πρέπει να εστιάσουμε είναι στο αποτέλεσμα, και στο γεγονός ότι η πλειοψηφία των  νέων ανθρώπων , που είναι  γεμάτοι όνειρα και όρεξη χάνουν το ενδιαφέρον τους για την μόρφωση  γιατί συνειδητοποιούν ότι η εισαγωγή σε ένα πανεπιστημιακό ίδρυμα δεν αποτελεί εγγύηση για το μέλλον τους και την εύρεση εργασίας. Αυτό  όμως  είναι   μέγα λάθος γιατί η μόρφωση αποτελεί  αγαθό και δύναμη. Δυστυχώς είναι και  η ίδια η κοινωνία ,ο τρόπος  που είναι δομημένη ώστε  να   εκκολάπτει τέτοιες αντιλήψεις. Πως μπορεί να υπάρξει βελτίωση  όταν το σημερινό εκπαιδευτικό σύστημα δίνει προτεραιότητα στην αποστήθιση ,αφήνοντας  απ’ έξω την ευφυΐα, και τις κλίσεις ενός  μαθητή  αλλά και την διάνοια που μπορεί να υπάρχει σε μια τάξη και να την αφήνει ανεκμετάλλευτη. Yπερτιμάται  η εξέταση  ενώ η ουσιαστική  μάθηση, η κριτική  σκέψη αποκτούν μικρότερη σημασία και βαρύτητα και σίγουρα  η  μόρφωση χωρίς σκέψη προκαλεί σύγχυση . Και δεν είναι τυχαίο βέβαια ότι οι μαθητές αδιαφορούν  για τα άλλα μαθήματα  στα οποία  σαφώς δεν εξετάζονται , όμως  είναι απαραίτητα  και ωφέλιμα  για την  παιδεία  του μαθητή. Η τυποποίηση της ύλης, το σύστημα αξιολόγησης, οι αδικίες που συχνά είναι έκδηλες στην αξιολόγηση των μαθητών από τους διδάσκοντες, αλλά και ο τρόπος  εξέτασης  πολλές φορές  δημιουργεί  δυσαρέσκεια στους μαθητές. Σαν εκπαιδευτικός  μου δημιουργείται ο προβληματισμός αλλά και η ανησυχία  για το ποια ακριβώς θα είναι η πορεία του εκπαιδευτικού συστήματος. Και  αναμφισβήτητα σπουδαίο ρόλο  στην εκπαίδευση  έχει ο εκπαιδευτικός,  ο οποίος πρέπει να έχει την ανάλογη παιδαγωγική κατάρτιση, να είναι αντικειμενικός  στην αξιολόγηση και να λαμβάνει  υπόψη  τις  ιδιαιτερότητες του κάθε μαθητή ενώ ταυτόχρονα πρέπει να σέβεται   το λειτούργημα  που ασκεί. 

     Και θα εστιάσω στον σεβασμό, αφορμώμενη  κάποιων περιστατικών  στον χώρο  της εκπαίδευσης από την δική μου εμπειρία αλλά και από τους  μαθητές μου, οι οποίοι   εξέφρασαν την δυσαρέσκεια τους  και σε κάποιες περιπτώσεις   επηρέασαν  αρνητικά την ψυχολογία τους. Αυτές λοιπόν   οι συμπεριφορές  και ο τρόπος διδασκαλίας  στα οποία θα αναφερθώ  δείχνουν  ίσως  αδιαφορία , και περίεργες αντιλήψεις από μια μερίδα  διδασκόντων. Δεν   μπορεί  λοιπόν ένας εκπαιδευτικός  ο  οποίος ταυτόχρονα αποτελεί και πρότυπο  για τον μαθητή  να απευθύνεται στον μαθητή με προσβλητικό λεξιλόγιο, να ειρωνεύεται    τον   μαθητή    επειδή έχει  υψηλές επιδόσεις   «κάνει  φροντιστήριο» ή γιατί έχει  γονείς καθηγητές. Τόσα χρόνια  μιλάμε   για μια εκπαίδευση δημοκρατική όπου ο μαθητής μπορεί να εκφραστεί  ελεύθερα  μέσα σε μια δημοκρατική σχολική ατμόσφαιρα. Και πότε έχουμε δημοκρατία λοιπόν; Δημοκρατία   έχουμε  όταν   στο επίκεντρο είναι ο μαθητής και όχι ο καθηγητής και η διδακτέα ύλη. Δεν  νοείται  διδάσκων να δίνει σε  μαθητές   γυμνασίου επανειλημμένα  ασκήσεις με  ύλη που δεν έχουν διδαχθεί και  διδάσκεται στο λύκειο  και να μην μπαίνει καν στην διαδικασία να κοιτάξει τι ασκήσεις δίνει στους  μαθητές του, δημιουργώντας τους άγχος  και σύγχυση.  Δεν νοείται εκπαιδευτικός  πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης  να  μην εξηγεί  στον μικρό μαθητή του το λάθος  και  να του λέει  «εσύ δεν μπορείς»  κάνοντας το παιδί να νιώθει μειονεκτικά σε σχέση με τους υπόλοιπους. Η ο κάθε διδάσκων να  αδιαφορεί στις απορίες του μαθητή και να κάνει το μάθημα σαν αγγαρεία.   Και τόσα  χιλιάδες  παραδείγματα, που αποδεικνύουν ότι αυτό το εκπαιδευτικό σύστημα δύσκολα θα αλλάξει, αν δεν αλλάξει ο καθένας από εμάς νοοτροπία. Και δεν γίνεται να δικαιολογούνται τέτοιες συμπεριφορές ,  σαν απόρροια   της  κρίσης  και να ακούμε   ότι  η αδιαφορία  μιας μερίδας διδασκόντων , οφείλεται στην μείωση μισθών  γι’ αυτό τον λόγο χάνουν τον   ενδιαφέρον   τους. Όσο  τέλεια  μέσα και να διαθέσει το εκπαιδευτικό  σύστημα χωρίς καλούς εκπαιδευτικούς  να τα εφαρμόσουν  και να τα αξιοποιήσουν είναι άχρηστα.

      Η οικονομική κρίση λοιπόν  για κάποιους   μπορεί να είναι  η αιτία της αδιαφορίας των διδασκόντων , στην πραγματικότητα όμως είναι  η αιτία για μη ίσες ευκαιρίες στην μόρφωση. Δυστυχώς η  κρίση   επηρεάζει  κάθε οικογένεια , οι γονείς  υπολογίζουν   τα πάντα , στερούνται   για να παρέχουν την  «κατάλληλη μόρφωση» στα παιδιά τους και την βοήθεια που χρειάζονται καταφεύγοντας σε φροντιστηριακή εκπαίδευση. Σε κάποιες περιπτώσεις  όμως  δεν  υπάρχει  αυτή η δυνατότητα   και αυτό αποτελεί  ένα «αγκάθι»  για τους ίδιους, καθώς το εκπαιδευτικό  μας σύστημα είναι ανεπαρκές και  οι γονείς «εγκλωβίζονται» στην κρίση ,αναλαμβάνοντας πολλές φορές  οι ίδιοι τον ρόλο του εκπαιδευτικού .

      Συμπεραίνουμε λοιπόν ότι το εκπαιδευτικό σύστημα υπολείπεται  των απαιτήσεων  της εποχής και  για να  επέλθει η αναβάθμιση χρειαζόμαστε ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα  το  οποίο δεν θα αποτελεί   πεδίο  κομματικών αναμετρήσεων  ούτε πειραματισμών και δοκιμών των εκάστοτε κυβερνήσεων και ο εκπαιδευτικός  θα πρέπει να  κατανοήσει  πόσο καίριος και ουσιαστικός είναι ο ρόλος του.

Γιατί..  η   μόρφωση  αποτελεί  στολίδι και καταφύγιο,  η  διδασκαλία είναι κάτι περισσότερο από το να διανέμεις τη γνώση, είναι να εμπνέεις την αλλαγή.
Η μάθηση είναι κάτι περισσότερο από το να αποστηθίζεις δεδομένα, είναι να φτάνεις στην κατανόηση!

Έφη  Γαρεφαλάκη , Aρθογράφος ,Φιλόλογος

ΘΕΜΑΤΑ

Α. Για ποιους λόγους  οι νέοι χάνουν το ενδιαφέρον τους για γνώση και  μάθηση;(50-60 λέξεις)(μονάδες 15)

Α1. Ποια είναι η δομή των παραγράφων; 1, 2 (Δυστυχώς…εντυπωσιάσει), και  5. (μονάδες 10)

(μονάδες 10)

Β.Να γράψετε πλαγιότιτλους  για τις παραγράφους: 2 (Aκούμε…αυτήν), 3 (Εκεί….μαθητή),κα6.

(μονάδες 10)

Β1. Να βρείτε  με ποιες  διαρθρωτικές λέξεις  επιτυγχάνεται η συνοχή στην τρίτη παράγραφο; ( (μονάδες 5)  

 Β2.Να εντοπίσετε στην 5 παράγραφο  δύο  φράσεις  με μεταφορική\ συνυποδηλωτική λειτουργία και μία  με   κυριολεκτική\δηλωτική λειτουργία.  (μονάδες 5)

Β3.Να γράψετε   τα αντίθετα  των  υπογραμμισμένων λέξεων  και τα συνώνυμα   των λέξεων που είναι μαυρισμένα. (Μονάδες 5)

Γαρεφαλάκη Έφη
Φιλόλογος πανεπιστημίου Κρήτης
Ιδιαίτερα μαθήματα (Ηράκλειο - Γάζι - Αμμουδάρα) . 
Τηλ. +30 694.956.3452